Pressing: Μια ανάλυση της δημοφιλούς «επιθετικής άμυνας»

Ορισμός

Το pressing είναι η προσπάθεια πίεσης του αντίπαλου όταν αυτός έχει την κατοχή της μπάλας. Είναι μια επιθετική τακτική και συνδέεται με την επιθετική άμυνα σε όλο το γήπεδο.

Προϋποθέσεις

Η βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση του pressing είναι οι παίχτες να έχουν την νοοτροπία να επιτίθενται με ή χωρίς τη μπάλα. Επίσης θα πρέπει:

1. Οι παίχτες να διαθέτουν την απαιτούμενη φυσική κατάσταση
2. Να διαθέτουν την γνώση για το πώς πρέπει να πιέζουν (θέση παικτών και «γωνίες» της πίεσης)
3. Να υπάρχουν συγκεκριμένοι παίχτες που ηγούνται της προσπάθειας για πίεση.

Οι παίχτες θα πρέπει επίσης να έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά:

• Αντοχή
• Ταχύτητα
• Ευκινησία
• Νοητική ικανότητα προσαρμογής μέσα στο παιχνίδι
• Περιφερειακή όραση
• Ικανότητα πρόβλεψης της ανάπτυξης του αντίπαλου
• Συγκέντρωση
• Ομαδικό πνεύμα
• Δυναμικότητα στο μαρκάρισμα
• Ικανότητα στο παιχνίδι 1 εναντίον 1, 2 εναντίον 2 κτλ.

Με μια πρώτη ματιά βλέπουμε ότι σε καμία περίπτωση δεν ταιριάζουν όλοι οι παίχτες σε μια ομάδα που θέλει να ασκεί πίεση σε όλο το πλάτος και μήκος του γηπέδου.

Χαρακτηριστικά του pressing

Το γήπεδο χωρίζεται με μια κάθετη νοητή γραμμή στα δύο. Ανάλογα με το που βρίσκεται η μπάλα, υπάρχουν δύο πλευρές: Η αδύναμη και η δυνατή πλευρά. Όπως είναι φυσικό η δυνατή πλευρά είναι εκείνη όπου υπάρχουν οι περισσότεροι παίχτες. Η πίεση εφαρμόζεται πάντοτε στην δυνατή πλευρά και ότι αναφέρουμε από εδώ και κάτω για την πίεση, αναφέρεται στους παίχτες που βρίσκονται στην δυνατή πλευρά.

Αν οι παίχτες έχουν καλές τοποθετήσεις κατά την προσπάθειά τους να πρεσάρουν, τότε μπορούν να μειώσουν ακόμα περισσότερο το πλάτος και το μήκος όπου κυκλοφορεί η μπάλα. Σκοπός των παιχτών που πιέζουν είναι είτε να βρεθούν με παραπάνω παίχτες στο σημείο όπου βρίσκεται η μπάλα, είτε να βρεθούν σε καταστάσεις 1 εναντίον 1 ή να οδηγήσουν τον αντίπαλο σε λανθασμένες πάσες. Τέλος οι παίχτες που βρίσκονται μακριά από τη μπάλα πρέπει να καλύπτουν τον χώρο και τους αντιπάλους και να είναι πάντα έτοιμοι είτε να δεχθούν πάσα (ύστερα από κλέψιμο) είτε να κόψουν μια ενδεχόμενη πάσα (έκρηξη, ταχύτητα και συγκέντρωση είναι κύρια χαρακτηριστικά σε αυτές τις περιπτώσεις).

Η πίεση μπορεί να εφαρμοστεί στην επίθεση ή στο κέντρο. Και στις δύο πάντως περιπτώσεις εφαρμόζεται στα άκρα του γηπέδου.

Η πίεση εφαρμόζεται είτε στο χώρο της επίθεσης είτε στο χώρο του κέντρου. Πάντως και στις δυο περιπτώσεις η πίεση εφαρμόζεται σε πλάγιους χώρους, σε χώρους κοντά στην γραμμή του πλάγιου άουτ. Το που θα γίνει η πίεση εξαρτάται από το σκοπό που έχει ο κάθε προπονητής και θα το αναλύσουμε παρακάτω.

Περιπτώσεις εφαρμογής

Το pressing συνήθως εφαρμόζεται σε κάποια από τις παρακάτω περιπτώσεις:

• Μέγεθος & κατάσταση γηπέδου / Κλίμα: Ένα κακό αγωνιστικό τερέν (είτε λόγω βροχής είτε λόγω κακής κατάστασης του χόρτου) αποτελεί καλή περίπτωση για πίεση. Σε ένα τέτοιο γήπεδο ο αντίπαλος είναι εύκολο να κάνει λάθος πάσα με αποτέλεσμα να κερδιθεί η κατοχή. Επίσης σε περίπτωση υψηλής θερμοκρασίας το pressing δεν είναι και τόσο καλή ιδέα λόγω σωματικής εξάντλησης των παιχτών.
• Σκορ και υπολοιπόμενος χρόνος: Όταν μια ομάδα χάνει αλλά είναι κοντά στο σκορ (0-1, 1-2) τότε το pressing είναι μια καλή μέθοδος για την ισοφάριση ή ακόμα και την νίκη. Αντίθετα η ομάδα που κερδίζει συνήθως σταματά το pressing και αφοσιώνεται στο να κρατήσει το σκορ όσο το παιχνίδι πλησιάζει προς το τέλος του.
• Έδρα: Όταν μια ομάδα αγωνίζεται στην έδρα της, ο κόσμος περιμένει συνήθως να είναι και η νικήτρια οπότε το pressing είναι πιό αποτελεσματικό.
• Τεχνική κατάρτιση αντιπάλων: Όταν ο αντίπαλος διαθέτει αμυντικούς και πλάγιους παίχτες με μέτρια τεχνική, το pressing έχει καλύτερα αποτελέσματα.
• Τρόπος ανάπτυξης του αντίπαλου: Αν ο αντίπαλος αγωνίζεται με μακρινές μπαλιές από το χώρο της άμυνας, τότε το pressing ίσως να μην είναι καλή ιδέα μιας και μένει εκτεθειμένη η άμυνα. Αντιθέτως αν ο αντίπαλος αναπτύσσεται με κοντινές πάσες τότε το pressing επιβάλλεται.

Πότε ξεκινάει το pressing
Το pressing μπορεί να ξεκινήσει σε κάποια από τις παρακάτω περιπτώσεις:

• Η μπάλα γυρνάει στον τερματοφύλακα
• Η μπάλα πηγαίνει σε ένα από τους κεντρικούς αμυντικούς
• Η μπάλα επιστρέφεται πίσω σε κάποιον αμυντικό που δεν διαθέτει καλή τεχνική
• Η μπάλα πηγαίνει σε κάποιο αντίπαλο κοντά στη γραμμή του πλάγιου άουτ
• Όταν χάνεται η κατοχή οπότε και οι παίχτες βρίσκονται πολύ κοντά στη μπάλα

Pressing στη επίθεση και το κέντρο

Σκοπός της πίεσης στην επίθεση είναι να κλειστεί ο αντίπαλος στο δικό του «μισό», να καταστρέψει την ανάπτυξη και να κερδιθεί η κατοχή της μπάλας κοντά στην άμυνα του αντίπαλου.

Το pressing στην επίθεση πολλές φορές ονομάζεται και high-pressure pressing (ή πιό γνωστό σε μας… «πίεση ψηλά»). Σε αυτή τη περίπτωση όλοι οι παίχτες ξενικούν αμέσως να αμύνονται και ολόκληρη η ομάδα κινείται μπροστά. Ο παίχτης που βρίσκεται πιό κοντά στη μπάλα κινείται προς αυτήν και οι υπόλοιποι παίχτες μαρκάρουν τους αντίπαλους και το χώρο μεταξύ εκείνων και της μπάλας. Στην αδύναμη πλευρά δεν υπάρχει μαρκάρισμα αφού μια μεγάλη μπαλιά στην αντίθετη πλευρά από τον αντίπαλο είναι ριψοκίνδυνη. Ο τερματοφύλακας λειτουργεί ως λίμπερο και είναι έτοιμος να κόψει μια ενδεχόμενη μακρινή μπαλιά. Όλοι οι παίχτες κινούνται ως ένα «συμπαγές σύνολο» και προσπαθούν να ωθήσουν τον αντίπαλο προς τη γραμμή του κόρνερ.

Σκοπός της πίεσης στο κέντρο είναι να καθυστερήσει η ανάπτυξη του αντίπαλου και ταυτόχρονα να οργανωθεί η ομάδα στην άμυνα

Στο pressing στο χώρο του κέντρου, οι παίχτες ξεκινούν την πίεση όταν η μπάλα βρεθεί κοντά στην μεσαία γραμμή. Οι αμυντικοί οργανώνονται στο χώρο της άμυνας, μένοντας όμως κοντά με τη μεσαία γραμμή. Το τεχνητό offside μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αυτή τη φάση ώστε να εγκλωβίσουν τον αντίπαλο σε μικρότερο χώρο. Σε αυτό τον τρόπο πίεσης σκοπός των παιχτών είναι να ωθήσουν τους αντίπαλους προς την πλάγια γραμμή του άουτ. Επίσης όταν χάνεται η κατοχή οι παίχτες δεν ξεκινούν αμέσως την πίεση αλλά περιμένουν η μπάλα να μεταφερθεί στο κέντρο ή να συμβεί κάποιο άλλο γεγονός (όπως το να πάει σε κάποιο πλάγιο παίχτη με κακή τεχνική κατάρτιση). Ο τερματοφύλακας και πάλι σε ρόλο λίμπερο είναι σε ετοιμότητα ώστε να ανακόψει κάθετες πάσες.

Επίλογος

Ένα άρθρο σε ένα blog δεν είναι δυνατό να αναλύσει εντελώς το πώς εφαρμόζεται το pressing στο σύγχρονο ποδόσφαιρο – άλλωστε έχουν γραφεί βιβλία, διοργανώνονται σεμινάρια και οι προπονητές διαρκώς ανακαλύπτουν παραλλαγές και διαφοροποιήσεις δεδομένων των παιχτών που έχουν στη διάθεσή τους.

Ελπίζουμε να σας δώσαμε μια εικόνα του πως εφαρμόζεται το pressing αλλά κυρίως του πόσο δύσκολο είναι να εφαρμοστεί μέσα στον αγωνιστικό χώρο και των παραγόντων που επηρεάζουν την κρίση του προπονητή πάνω σε αυτό το θέμα (γήπεδο, κλίμα, ρόστερ, αντίπαλοι παίχτες, αντίπαλη τακτική, ψυχολογία παιχτών και άλλα πολλά).

Πηγή :http://www.overlap.gr/